Бэс ыйын 11 күнүгэр Ил Дархан Айсен Николаев Саха сиригэр өрөспүүбүлүкэ таһымнаах ыксаллаах-быһыыны майгыны биллэрэр уурааҕы таһаарда.
Күн бүгүн, бэс ыйын 14 күнүнээҕи туругунан, өрөспүүбүлүкэҕэ 7 улуус сиригэр 22 ойуур баһаара бэлиэтэнэр. Уопсайа 89 ойуур баһаара умуруорулунна, уот 54 920,7 гаа иэннээх сири сиэтэ. Амма, Алдан, Бүлүү, Мииринэй, Өлүөхүмэ, Томпо, Мэҥэ Хаҥалас оройуоннарыгар ойуур баһаара бара турар. Баһаары бохсууга 796 киһи уонна 40 тиэхиньикэ үлэлииллэр.
“Быйыл кураан күннэр тураннар, ойуур баһаара турар куттала үөскээтэ. Улууспутугар муниципальнай таһымнаах ыксаллаах быһыы-майгы биллэриллэ илик. Сотору кэминэн кутталы үөскэтэр балаһыанньа уларыйбатаҕына, ыксаллаах-быһыы майгы биллэриллэрэ былааннанар. Былырыын, 2023 сылга, улууспутугар уопсайа 1283 гаа иэннээх сиргэ 9 ойуур баһаара бэлиэтэммитэ. Улахан баһаар Мырылаҕа өрүс уҥуор турбута.
Быйылгы ойуур баһаарын сезонугар Чурапчытааҕы ойуур хаһаайыстыбата уонна «Лесресурс» ГАТ бэлэммит. Күн ахсын ойуур баһаарыттан сэрэхтээх буолууга эриэйдэлэри оҥоробут. Нэдиэлэҕэ иккитэ участковайдары, баһаарынайдары, экологтары кытары холбоһуктаах эриэйдэни тэрийэбит. Айылҕаҕа сир астыы, сынньана сылдьар дьону көрсөн инструктаж оҥоробут, аһаҕас уот туттуллуо суохтааҕын сэрэтэбит.
Сааскы кус, анды көҥүлүн сезонун этэҥҥэ аһардыбыт. Онуоха кэнники, өрөспүүбүлүкэҕэ этиҥтэн сылтаан, баһаардар тахсыбыттара бэлиэтэнэр. Ойуурга баһаар күөдьүйэн эрэрин көрдөххүтүнэ, тутатына биһиэхэ (41-594) эбэтэр ЕДДС-ка (41-660) биллэрэ охсоргут булгуччулаах. Диспетчер сулууспата суукканы эргиччи үлэлиир. Маны таһынан хас да сыллааҕыта оҕолор уотунан оонньоон, түүннэри аһаҕас уоту оттунан, баһаар турбут түгэннэрэ баара. Ону умнубакка, оҕолору үөрэтэ, сэрэтэ сылдьыахтаахпыт. Билигин уоттан сэрэхтээх буолуу ирдэбилин кэспит киһиэхэ эппиэтинэс кытаатан турар. Баһаары утары ураты эрэсиим кэмигэр уоттан сэрэхтээх буолуу быраабылаларын кэстэххэ, айылҕаҕа аһаҕас уоту уматтахха чааһынай дьон 40-50 тыһ. солк., дуоһунастаах дьон 60-90 тыһ.солк., тэрилтэлэр 600 тыһ.солк.- 1 мөл. солк. диэри ыстырааптаналлар. Оттон баһаары ыыттахха холуобунай дьыала тэриллэр. Онон бары ийэ айылҕабытын харыстаан сэрэхтээх буолуоҕуҥ”, – диэн ойуур хаһаайыстыбатын лесничайын солбуйааччы Елена Аммосова үллэстэр.
Улууспут баһаары бохсор тэрилтэлэрин таһынан күн ахсын ойуурдарбытын Тааттатааҕы “Авиалесохрана” кэтээн көрөр. Бу тэрилтэ 25 үлэһиттээх, 5-тии киһилээх 4 бөлөхтөөх. Сүрүн соруктарынан — ойуурга күөдьүйбүт баһаары миэстэтин суһаллык быһаарыы буолар.
Ити курдук ойуурбутугар баһаар турбатын туһугар тустаах тэрилтэлэр сыраларын ууран туран үлэлииллэр. Дойдубутугар кураан күннэр турбуттарынан, ойуур баһаарыттан сэрэхтээх буолуҥ!
Людмила Горохова.