Саха сирин бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев 1996 сыллаахха саха алпаабытын төрүттээччи, бастакы учуонай, лингвист Семен Новгородов төрөөбүт күнүн – олунньу 13 күнүн – Ийэ тыл уонна сурук-бичик күнүнэн биллэрбитэ. Ол күнтэн ыла өрөспүүбүлүкэҕэ саха тылын сайыннарыыга уонна харыстааһыҥҥа туһааннаах үлэ тохтоло суох ыытыллар.
Бүгүҥҥү үөрүүлээх күнү үгэс быһыытынан Чурапчыга үөрүүлээх быһыыга-майгыга бэлиэтээтилэр. Саха тылын уонна сурук-бичик күнүнэн үөрүүлээх тэрээһин ыалдьыттарын “Чурапчы улууһа” МО баһылыга Степан Саргыдаев эҕэрдэлээтэ.
“Биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр кэнники сылларга олус улахан суолталаах быһаарыылар ылынылыннылар. Ол курдук, бырабыыталыстыба оҥорбут сокуоннара Ил Түмэҥҥэ икки тылынан киирэр буолбуттара. Ону таһынан, биһиэхэ 2023 сыллаахтан тиэрмин хамыыһыйата тэриллэн үлэлии турар. Күн бүгүҥҥэ диэри бу хамыыһыйа 200-тэн тахса киирии тиэрмин тылы тылбаастаан, дьон туттуутугар таһаарда. Өссө биир сүҥкэн улахан суолталаах докумуонунан 2021 сыллаахтан үлэлиир төрөөбүт тылы харыстааһыҥҥа уонна сайыннарыыга туһааннаах судаарыстыбаннай бырагыраама буолар. Бырагыраама чэрчитинэн Саха сиригэр 55 араас бырайыак оҥоһулунна. Бу олус үчүгэй көрдөрүү”, — диэн кини бэлиэтээтэ.
Тэрээһин дьоро чааһыгар сахабыт тылын улууска киэҥник тарҕатан, тылбыт-өспүт сайдарын туһугар күннэтэ үлэһэр сахалыы уус-уран тылы дьүһүйээччилэр, биллэр олоҥхоһуттар, тойуксуттар, айар-тутар куттаах “Чурапчы” литэрэтииринэй түмсүү чилиэттэрэ, оройуоммут киэн туттар суруналыыстара, улууспут оскуолаларын саха тылыгар уонна литэрэтиирэтигэр учууталлара, оҕолору итии чааһыгар дириэктэри солбуйааччылар, оскуола дириэктэрдэрэ, уһуйаан иитээччилэрэ, сэбиэдиссэйдэрэ, улуус бары уопсастыбынньыктара кэлэннэр кыттыыны ыллылар.
Биллэн туран бүгүҥҥү күннээххэ улахан дьаһаллар манан эрэ түмүктэммэтэр. Мантан салгыы оскуола оҕолоругар, ыччаттарга, устудьуоннарга анаан дьыктааннар, Болтоҥо нэһилиэгэр “Уран тыл” араатардах күрэхтэрэ ыытыллан бара тураллар.
Сэмэн ЖЕНДРИНСКЭЙ. Ааптар хаартыскаҕа түһэриитэ
Наталья Сибирякова видеота