Бэҕэһээ, о.э. муус устар 6 күнүгэр, Саха сиригэр көҥүл тустуу сайдыытыгар сүрүн олугу уурсубут киэн туттар бөҕөстөрбүт төрөөбүт алаастарыгар Килэҥкигэ, Саха сиригэр бастакынан көҥүл тустууга норуоттар икки ардыларыгар кылаастаах СССР успуордун маастара, саха норуотуттан бастакынан ыччаттарга Сойуус чөмпүйүөнэ, Будапешт куоракка ыытыллыбыт норуоттар икки ардыларынааҕы турнир муҥутуур кыайыылааҕа, Саха АССР икки төгүллээх чөмпүйүөнэ, элбэх турнир чөмпүйүөнэ, призера, Дьокуускай куорат Бочуоттаах олохтооҕо Алексей Николаевич Ермолаев сырдык кэриэһигэр оскуола үөрэнээччилэрин ортолоругар улуустааҕы аһаҕас турнир буолла.
Алексей Ермолаев аатынан турнир бүтэһигин Чурапчы улууһугар 2011 сыллаахха тэриллибитэ биллэр. Ити кэмтэн 13 сыл ааста… Устуоруйа быыһын сэгэтэн көрөр эбит буоллахха төрүт Кытаанах түөлбэтиттэн уутуйан үөскээбит тустууктар: Улуу тириэньэр Дмитрий Коркин, Афанасий Захаров, Сергей Скрябин, Егор Пономарев, Семен Окоемов, Николай Местников, Гаврил Захаров, ааһа баран ааҕыстарга, төрөппүттэринэн, төрдүлэринэн көрдөххө Василий Гоголев, Вячеслав Карпов, Прокопий Шестаков эмиэ Кытаанах нэһилиэгин кытары быһаччы ситимнээхтэр.
Тустуубутугар төнүннэххэ, Василий Яковлев-Далан аатынан Кытаанах орто оскуолатын ыспартыыбынай саалата бэҕэһээ, эдэр тустууктарынан дьон-сэргэ баппат гына ыы-быччары этэ. Күрэхтэһии үөрүүлээх арыллыытыгар эҕэрдэ тылы нэһилиэк Аҕа баһылыга Егор Потапов эттэ. Егор Николаевич бу бөһүөлэккэ үлэлээбитин тухары оҥорбут өҥөтө үгүс. Ол олортон биир сүрүннэрэ, бу кэнэҕэски үүнэн иһэр ыччаты иитии буолар. Баһылык быһаччы бэйэтин көҕүлээһининэн хайыһар күрэҕэ өрөспүүбүлүкэ таһымыгар тахсан уһуйаан саастаах оҕолортон саҕалаан аҕам саастаах бэтэрээннэргэ тиийэ ыытыллар буолла. Кытаанахтар кынаттаах хайыһардьыттарын ааһан аны Дойдуга тиийэ бэргэн ытааччы, тииҥи харахха табар снайпердарынан билиннилэр. Нэһилиэккэ успуорт маассабай сайдыыта күүскэ билиннэ диир тоҕоостоох. Бу соторутааҕы нэһилиэк олохтоохторо бэйэлэрэ тэринэн тиийэннэр, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Бэрт нэһилиэгэр ыытыллыбыт куйуур күрэҕэр үрүҥ көмүс мэтээли ылары ситистилэр.
Килэҥкигэр успуорт инструкторынан, Чакыртан төрүттээх буулаҕа бухатыыр Иван Оконешников күтүөттүү кэлиэҕиттэн дьон-сэргэ олоҕо биллэ сэргэхсийдэ. Онуоха бу нэһилиэктэриттэн төрүттээх Саха сиригэр киэҥник биллэр Алексей Ермолаев турнирын олус үчүгэйдик тэрийдилэр.
Егор Николаевич бэйэтин этиитигэр, ыччаттарга анаан бөһүөлэх ыспартыыбынай уораҕайыгар тустуу саалатын салҕааһынын туттарар былааннааҕын, тутуу матырыйааллара суол алдьаныан иннинэ тиэллэн кэлбитин туһунан үөрүүлээх сонуну иһитиннэрдэ.
Турнирга Сылаҥ, Арыылаах, Кытаанах, Чакыр, Хатылы, Хоптоҕо, Болтоҥо, Чурапчы, Алаҕар нэһилиэктэриттэн, Улахан Күөл учаастагыттан барыта холбоон 137 бөҕөс кэлэн кыттыыны ылла.
Быһа түһэн эттэххэ, манна уһуйаан саастаах оҕолорго хапсаҕайга күрэх тэрилиннэ: 1 миэстэ Арыылаах нэһилиэгиттэн Артур Демьянов, 2 миэстэ Кытаанах нэһилиэгиттэн Айгылаан Собакин, 3 миэстэ Кытаанах нэһилиэгиттэн Арчылаан Собакин буоллулар.
Уопсай түмүккэ
45 киилэҕэ (7 бөҕөс)
1 миэстэ – Сандал Павлуцкай (Хатылы);
2 миэстэ – Тургун Пестряков (Алаҕар);
3 миэстэ – Роберт Ноговицын (Сылаҥ);
3 миэстэ – Ариан Макаров (Сылаҥ).
36 киилэҕэ (4 бөҕөс)
1 миэстэ – Долун Макаров (Чурапчы);
2 миэстэ – Тимур Макаров (Сылаҥ);
3 миэстэ – Алтан Дьяконов (оскуола-интэринээт);
3 миэстэ – Эрэл Макаров (Чурапчы).
45 киилэҕэ (7 бөҕөс)
1 миэстэ – Сандал Павлуцкай (Хатылы);
2 миэстэ – Тургун Пестряков (Алаҕар);
3 миэстэ – Роберт Ноговицын (Сылаҥ);
3 миэстэ – Ариан Макаров (Сылаҥ).
40 киилэҕэ (2013-14 с.т.) (6 бөҕөс)
1 миэстэ – Айсиэн Макаров (Сылаҥ);
2 миэстэ – Эрхан Сатыбалдиев (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Уолан Сивцев (Сылаҥ);
3 миэстэ – Айтал Андреев (Хоптоҕо).
31 киилэҕэ (14 бөҕөс)
1 миэстэ – Айтал Назаров (Чурапчы);
2 миэстэ – Эдуард Комолов (Хоптоҕо);
3 миэстэ – Андриан Рожин (Чурапчы);
3 миэстэ – Айдын Иванов (Хоптоҕо).
40 киилэҕэ (2010-12 с.т) (6 бөҕөс)
1 миэстэ – Саян Никифоров (Сылаҥ);
2 миэстэ – Саша Ердашов (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Арылхан Иванов (Арыылаах);
3 миэстэ – Мичил Пономарев (Кытаанах).
40 киилэттэн үөһэ (7 бөҕөс)
1 миэстэ – Данил Луковцев (Хоптоҕо);
2 миэстэ – Тимир Барашков (Чурапчы);
3 миэстэ – Даниель Константинов (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Ганя Платонов (Чурапчы).
50 киилэҕэ (2010-12 с.т) (8 бөҕөс)
1 миэстэ – Айгылан Лыткин (Алаҕар);
2 миэстэ – Арчын Макаров (Сылаҥ);
3 миэстэ – Ким Беляев (Сылаҥ);
3 миэстэ – Ярик Михайлов (Хоптоҕо).
28 киилэҕэ (9 бөҕөс)
1 миэстэ – Роман Ноговицын (Сылаҥ);
2 миэстэ – Витя Софронов (Хоптоҕо);
3 миэстэ – Тимур Чехордун (Хоптоҕо);
3 миэстэ – Вадим Ильинов (Чурапчы ).
55 киилэттэн үөһэ (8 бөҕөс)
1 миэстэ – Ньургун Барахсанов (Хатылы);
2 миэстэ – Мичил Иванов (Хатылы);
3 миэстэ – Гоша Афанасьев (Кытаанах);
3 миэстэ – Арчын Лыткин (Алаҕар).
26 киилэҕэ (18 бөҕөс)
1 миэстэ – Алик Листиков (Чурапчы);
2 миэстэ – Дьулустан Догдонов (Чурапчы);
3 миэстэ – Мичил Дрогунов (Хатылы);
3 миэстэ – Айхан Дьячковскай (оскуола интэринээт).
28 киилэҕэ (2015-16 с.т.) (8 бөҕөс)
1 миэстэ – Виталий Яковлев (Кытаанах);
2 миэстэ – Сайан Торговкин (Чурапчы);
3 миэстэ – Тимур Пестерев (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Эрхан Местников (оскуола интэринээт).
30 киилэттэн үөһэ (10 бөҕөс)
1 миэстэ – Сандал Макаров (Сылаҥ);
2 миэстэ – Албан Бродников (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Сулус Петров (Чурапчы);
3 миэстэ – Айсен Лаптев (Арыылаах).
30 киилэҕэ (2015-16 с.т.) (5 бөҕөс)
1 миэстэ – Эрчис Афанасьев (оскуола интэринээт);
2 миэстэ – Семен Козлов (Хатылы);
3 миэстэ – Чаҕыл Созонов (Чакыр);
3 миэстэ – Уран Терехов (оскуола интэринээт).
24 киилэҕэ (19 бөҕөс)
1 миэстэ – Айсан Говоров (Сылаҥ);
2 миэстэ – Айсен Захаров (Хатылы);
3 миэстэ – Айхан Скрябин (оскуола интэринээт);
3 миэстэ – Арыйаан Иванов (Хоптоҕо).
Маны таһынан Кытаанах нэһилиэгиттэн чөмпүйүөн үрдүк аатын сүкпүт Сайаан Дьяконовка, көҥүл тустууга Арассыыйа чөмпүйүөнэ Егор Пономарев аатыттан анал бирииһи Терентий Иванович Пономарев туттарда.
Улахан түһүлгэлэргэ курдук ыйааһыннар аайыттан чөмпүйүөннээбит бөҕөстөрү таһааран сэрэбиэй таттардылар, онуоха Хатылы нэһилиэгин бөҕөһө Сандал Павлуцкай, хапсаҕайга, хурешка, көҥүл тустууга успуорт маастара Сергей Павлович Скрябин аатыттан 10 тыһ.солк бириэмийэлэннэ.
Сэмэн Жендринскэй