Үөрүүлээх дьаһалга СӨ Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин департаменын сүрүннүүр исписэлииһэ Дьулустан Харлампьев, “Сири мелиорациялыыр уонна тыа сирин уунан хааччыйыы” тэрилтэтин салайааччыта Дмитрий Махаров, Чурапчы улууһун баһылыга Степан Саргыдаев, баһылык 1-кы солбуйааччыта Егор Сивцев бэйэлэрин эҕэрдэ тылларын, наҕараадалары туттардылар.
«1973 сылтан саҕалаан, Мелиорация тэрилтэтэ сири тупсаран оҥорууга, дулҕаны-талаҕы астарыыга, тыа маһын солоон бааһына сирин таһаарыыга, күрүөлээһиҥҥэ, элбэх сыллаах от сиэмэтин ыһан, ходуһаны төрдүттэн тупсарыыга, «Өлүөнэ-Туора Күөл», «Өлүөнэ-Мүрү» уу ситимнэрин тардыыга, Чурапчы Эбэҕэ Таатта үрэх уутун киллэриигэ, уустук инженернэй-техническэй эбийиэктэри тутууга, оҥоһуу күөллэри үөскэтиигэ үгүс үлэни ыытта.
Билигин улууска баар 43 гидротехническай тутууну, быһыттары, дамбалары, шлюз-регулятордары көрөн-истэн, өрөмүөннээн, сааскы халаан уутун этэҥҥэ аһарарга, нэһилиэнньэни иһэр уонна туттар уунан хааччыйыыга үлэ көдьүүстээхтик барар. Ону сэргэ быйыл нүөлсүтүү үлэтигэр ылсан, миэстэтиттэн кыстыгы туоруур оппутун буларбытыгар төһүү күүс буоллулар.
Бэлиэ күҥҥэ Мелиорацияҕа бэриниилээхтик үлэлээбит Виктор Макаровы ахтан-санаан ааһар, билигин да үлэлии сылдьар Никита Новгородов курдук талааннаах инженердэри бэлиэтиир тоҕоостоох», — диэн Степан Саргыдаев бэйэтин тылыгар эттэ.
Күн бастакы аҥарыгар үбүлүөйдээх сылга анаммыт пааматынньыгы арыйдылар. Тэрилтэҕэ бастакынан кэлэн сулууспалаабыт экскаваторы өрөмүөннээн, саҥардан оҥорон туруордулар.
«Пааматынньык туруута бэтэрээннэрбитигэр ытыктабыл бэлиэтэ, оччотооҕу кэми санатан, кэм кэрэһитэ буолан туруоҕа. Кэлэр сайын тулатын көҕөрдөн, сибэккинэн киэргэтэн биэриэхпит», — диэн тэрилтэ салайааччыта Николай Попов эттэ.
Маны таһынан “Уйгу-быйаҥ уустара” диэн кинигэ сүрэхтэннэ. Кинигэни РФ Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ, Бэчээт уонна Тыа хаһаайыстыбатын туйгуна Василий Никифоров редактордаан таһаарбыт. Хомуйан оҥорууга Мелиорация тэрилтэтигэр 2006-2018сс. салайааччынан үлэлээбит, 2018-2023сс. маастар Петр Макаров, филиал инженерэ Екатерина Пинигина үлэлэспиттэр.
Кинигэ халыҥ тастаах, 150 страницалаах, 100 экземплярынан тахсыбыт.
Кинигэҕэ үлэлээн ааспыт салайааччылар, исписэлиистэр, механизатордар ахтыылара, билиҥҥи кэлэктиип тутаах дьонун суруйуулара, тэрилтэ үлэтин-хамнаһын кэпсиир хаартыскалар киирбиттэр.
Елена Макаринская